سیتیزن چیست؟

سیتیزن نشدن یا دریافت شهروندی یک کشور خارجی چند سالی است به دلایل مختلف به دغدغه بسیاری از هموطنان عزیزمان تبدیل شده است. وجود محدودیت‌های سفر با پاسپورت ایرانی،عدم وجود اطمینان از آینده سیاسی و بهره‌مندی از خدمات که ممکن است در سایر کشورها به شهروندان ارائه شود از مهم‌ترین دلایلی است که به گفته این دسته از علاقمندان انگیزه سیتیزن شدن در سایر کشورها را در ایشان ایجاد کرده است. با توجه به اهمیت این موضوع در زمان حال سعی می‌کنیم در این مقاله به طور مفصل این مسئله شهروندی یا سیتیزنشیپ در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. برای این منظور در ابتدا به پرسش‌های زیر پاسخ خواهیم داد:

• سیتیزن شدن چیست و چه تفاوتی با اقامت دائم دارد؟
• چگونه سیتیزن یک کشور شویم؟
• آیا داشتن دو تابعیت قانونی است؟
• شرایط سیتیزن شدن در کشورهای مختلف چیست؟
• مراحل دریافت تابعیت و سیتیزن شدن چیست؟

و در ادامه به راهنمای جامع در خصوص قوانین مربوط به تابعیت و سیتیزن شیپ در کشورهای مختلف خواهیم پرداخت و به معرفی کشورهایی می‌پردازیم که فرایند تبدیل شدن به یک سیتیزن در آنها ساده‌تر از سایر کشورهای جهان است. 

سیتیزن چیست؟

عبارت انگلیسی سیتیزن به معنی شهروند در مفاهیم مهاجرتی به شخصی اطلاق می‌شود که دارای تابعیت یک کشور است. این تابعیت باعث ایجاد برخی مسئولیت‌ها برای وی و همچنین برخورداری از برخی از حقوق در مقابل کشور محل تابعیت می‌شود. اگرچه قوانین تابعیت و مسئولیت‌ها و حقوق افراد مختلف با توجه به شرایط یک سیتیزن در کشورهای مختلف تفاوت‌های چشمگیری با یکدیگر دارند. مثلاً میزان حمایت دولت آمریکا از یک سیتیزن خود با میزان حمایت و خدمات دولت‌های اروپایی از شهروندان خود تفاوت‌های گسترده‌ای دارد.  وقتی می‌گوییم یک شخص سیتیزن یک کشور است یعنی تابعیت این کشور را دارد و شهروند این کشور تلقی می‌شود بنابراین عبارات سیتیزن، شهروند و تبعه سه عبارت با معنی کاملا یکسان هستند.

تفاوت سیتیزن شیپ با اقامت دائم

تفاوت‌های بسیار زیادی میان فردی که شهروند یک کشور است با فردی که اقامت دائم یک کشور را دارد وجود دارد. مثلاً فردی که پاسپورت آمریکایی دارد یا به عبارتی سیتیزن آمریکا است از حقوق متفاوتی به نسبت فردی که گرین کارت آمریکا (یعنی اقامت دائم) را دارد،برخوردار خواهد بود. اساساً حقوق یک سیتیزن به طور کلی شامل حقوق سیاسی مثل حق رای یا شرکت در انتخابات،برخورداری از حقوق اجتماعی و اقتصادی مثل دسترسی به کمک‌های دولتی در صورت نیاز و همچنین امکان استفاده از حمایت‌های دولتی در صورت بروز مشکل در سایر کشورهای جهان می شود. در صورتی که وضعیت اقامت دائم در کشورهای مختلف صرفاً باعث اجازه زندگی بدون محدودیت زمانی (یا محدودیت‌های کمتر)،برای فرد می‌شودبنابراین شخص دارای اقامت دائم یک کشور از حمایت دولت میزبان برخوردار نخواهد بود.

مراحل دریافت تابعیت و سیتیزن شیپ در کشورهای مختلف 

با توجه به تفاوت قوانین کشورهای مختلف در اعطای تابعیت به شهروندان خارجی سعی می‌کنیم در این بخش به طور مفصل شرایط و مراحل دریافت شهروندی در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. اگرچه این قوانین ممکن است در گذر زمان و با تغییر شرایط کشورها دچار تغییرات جزئی شود.ولی لازم به ذکر است که معمولاً سیتیزن شدن در کشورهای مختلف در ابتدا مستلزم داشتن اقامت دائم این کشورها است. پس از دریافت اقامت دائم معمولا متقاضیان می‌توانند با رعایت شروط گوناگون در کشورهای مختلف جهان نسبت به سیتیزن شدن در این کشورها اقدام نمایند. در ادامه سعی می‌کنیم به بررسی شرایط دریافت شهروندی کشورهای مختلف بپردازیم.

چگونه سیتیزن آمریکا شویم؟

متقاضیان دریافت شهروندی آمریکا می‌بایست پس از دریافت اقامت دائم یا همان گرین کارت آمریکا در طی مدت ۵ سال حداقل ۳۰ ماه در این کشور را سکونت داشته باشند. علاوه بر آن باید حداقل سه ماه در ایالتی که قصد دارند درخواست شهروندی آمریکا را در آن داشته باشند سکونت کرده باشند. علاوه بر شروط مربوط به مدت زمان محل سکونت در آمریکا،متقاضیان درخواست شهروندی این کشور،می‌بایست نسبت به یادگیری زبان انگلیسی و شرکت در آزمون آن و همچنین قبولی در آزمون مدنی (که شامل تاریخ و قانون اساسی این کشور می‌شود) اقدام نمایند. از طرفی نداشتن سوء پیشینه و اثبات شخصیت اخلاقی مناسب نیز جز الزامات دریافت شهروندی آمریکا محسوب می‌شود. برای افرادی که قصد دارند از طریق ازدواج با یک شهروند آمریکایی سیتیزن آمریکا شوند،طول مدت دریافت شهروندی این کشور کوتاه‌تر خواهد بود. متقاضیان دریافت شهروندی آمریکا از طریق ازدواج صرفاً با ۳ سال زندگی و اقامت در کشور آمریکا با حفظ شرایط ازدواج خود قادر خواهم بود تا بتوانند شهروند آمریکا شوند.

مراحل سیتیزن شدن در بریتانیا

مراحل سیتیزن شدن در بریتانیا برای متقاضیان پس از دریافت اقامت دائم در این کشور یا همان ILR(indefinite leave to remain) آغاز می‌گردد. علاقمندان به دریافت شهروندی انگلستان یا بریتانیا می‌بایست به مدارکی دال بر مدت حداقل سه سال اقامت قانونی  پس از دریافت اقامت دائم انگلستان را ارائه نمایند. از طرفی دولت انگلستان از دارندگان اقامت دائمی که قصد دارند مراحل سیتیزن شدن در بریتانیا را طی کنند انتظار دارد تا بیش از ۴۵۰ روز در طی ۵ سال گذشته را در خارج از این کشور اقامت نکرده باشند. قبولی در آزمون به زندگی در انگلستان و همچنین نداشتن سابقه کیفری و همچنین تسلط به زبان انگلیسی در حد نمره ب۱ از جمله الزامات مربوط به شرایط دریافت سیتیزن شیپی در انگلستان محسوب می‌شود. پاسخ دادن به ۱۸ سوال از ۲۴ سوال آزمون زندگی در انگلستان که در رابطه با تاریخ بریتانیا و قوانین زندگی در این کشور است ز اصلی‌ترین شروط دریافت شهروندی بریتانیا خواهد بود. گفتنی است طول مدت سیتیزن شدن در این کشور برای افرادی که قصد دارند مراحل شهروندی بریتانیا با ازدواج را طی نمایند،کوتاه‌تر از سایر متقاضیان خواهد بود.